Keuzeregeling elektronisch berichtenverkeer

Er wordt een keuzeregeling ingevoerd waardoor de burger kan kiezen of hij berichten van de Belastingdienst elektronisch of per post toegezonden wil krijgen. De keuzeregeling geldt niet voor de douanewetgeving. Het keuzerecht betreft berichten die de Belastingdienst naar de burger verzendt, zoals een aanslag inkomstenbelasting. De gemaakte keuze geldt in beginsel voor alle uitgaande berichten van de Belastingdienst. Voor berichten aan de Belastingdienst stelt de Belastingdienst voor steeds meer berichten op termijn zowel een digitale als een papieren weg open.

Voor bepaalde berichten, groepen personen en omstandigheden gelden uitzonderingen op het keuzerecht. De datum van inwerkingtreding zal bij Koninklijk Besluit worden vastgesteld.

Aanpassen inkeerregeling

De inkeerregeling wordt aangepast. Boetevrije inkeer wordt uitgesloten voor inkomen uit aanmerkelijk belang. De uitsluiting van boetevrije inkeer voor inkomen in box 3 geldt niet langer alleen voor inkomen dat in het buitenland is opgekomen, maar ook voor inkomen dat in het binnenland is opgekomen.

Aanpassen belastingrente vennootschapsbelasting

Een aangifte voor de vennootschapsbelasting is tijdig wanneer deze wordt ingediend voor de eerste dag van de zesde maand na afloop van het aangiftejaar. Onder de huidige regeling wordt bij een aanslag vennootschapsbelasting die wordt vastgesteld conform een tijdig ingediende aangifte belastingrente in rekening gebracht als die aangifte na de eerste dag van de vierde maand wordt ingediend. Dat is onwenselijk. Daarom wordt voorgesteld geen belastingrente in rekening te brengen als de aangifte vennootschapsbelasting tijdig wordt ingediend en de aanslag conform de aangifte wordt vastgesteld.

Aanpassen belastingrente erfbelasting

De aangiftetermijn voor de erfbelasting vangt aan op de dag van overlijden van de erflater. Met ingang van 1 januari 2019 wordt, als binnen de aangiftetermijn voor de erfbelasting aangifte wordt gedaan of om een voorlopige aanslag wordt verzocht, geen belastingrente in rekening gebracht als de aanslag wordt vastgesteld conform de aangifte of het verzoek. Voorgesteld wordt om ook geen belastingrente in rekening te brengen als de aangiftetermijn op een ander moment is gaan lopen dan het overlijden, mits het verzoek om een voorlopige aanslag of de aangifte is ontvangen binnen de in de betreffende situatie geldende aangiftetermijn en de aanslag erfbelasting wordt vastgesteld overeenkomstig dat verzoek of die aangifte.

Er komt een structurele vermindering van de verhuurderheffing voor nieuwbouw in zogenaamde schaarstegebieden. De vermindering geldt voor de nieuwbouw van woningen met een huur onder de laagste aftoppingsgrens van de huurtoeslag (€ 607,46 in 2019) in regio’s waar de druk op de woningmarkt het grootst is. De heffingsvermindering bedraagt € 25.000 per woning. De kosten per woning moeten minimaal € 62.500 bedragen.

Er komt een tijdelijke vrijstelling van de verhuurderheffing voor tijdelijke woningen die gerealiseerd worden in de periode van 2020 tot 2024. In de omgevingsvergunning moet worden opgenomen dat de woningen maximaal vijftien jaar mogen bestaan.

Beide maatregelen richten zich op verhuurders met meer dan vijftig sociale huurwoningen.

De Eerste Kamer heeft het volledige pakket Belastingplan 2019 aangenomen. Het Belastingplan 2019 omvat naast het eigenlijke Belastingplan de volgende wetsvoorstellen: Wet Overige fiscale maatregelen 2019, Wet Bedrijfsleven 2019, Fiscale Vergroeningsmaatregelen 2019, Wet aanpassing kansspelbelasting voor sportweddenschappen, Wet implementatie artikel 1 richtlijn elektronische handel, Wet modernisering kleineondernemersregeling, Wet implementatie eerste EU-richtlijn antibelastingontwijking en Wet fiscale maatregel rijksmonumenten.

Bij de stemming is een aantal moties aangenomen. Het gaat om een verzoek om de maximale belastingvrije vrijwilligersvergoeding jaarlijks te indexeren en om het verlenen van zekerheid vooraf bij de subsidieregeling voor monumentenpanden dat werkzaamheden voor subsidie in aanmerking komen wanneer de investeringen hoger zijn dan € 70.000 in één jaar. Een motie om elektrische auto’s van vijf jaar en ouder in aanmerking te laten komen voor de lagere bijtelling voor privégebruik die voor niet-elektrische auto’s van 15 jaar en ouder geldt, is aangehouden.

Invoering tweeschijvenstelsel
Er wordt toegewerkt naar een tweeschijvenstelsel in de loon- en inkomstenbelasting. De tarieven in de huidige eerste drie schijven zijn vrijwel gelijk: het tarief in de eerste schijf bedraagt in 2019 36,65%; het tarief in de tweede en derde schijf bedraagt in 2019 38,10%. Het tarief in de vierde schijf (toptarief) bedraagt 51,75%.

Heffingskortingen
De algemene heffingskorting gaat omhoog. Daardoor stijgt het besteedbaar inkomen van mensen met een inkomen tot € 68.507 per jaar. De heffingskorting bedraagt in 2019 € 2.477 voor inkomens tot € 20.384. Ook de arbeidskorting stijgt in 2019 en bedraagt dan maximaal € 3.399. De daling van de arbeidskorting verloopt in 2019 sneller dan in 2018.
De ouderenkorting bedraagt in 2019 maximaal € 1.596. Vanaf een inkomen van € 36.000 bouwt de ouderenkorting geleidelijk af. In 2018 was de overgang van de hoge naar de lage ouderenkorting abrupt wanneer het inkomen boven de inkomensgrens uitkwam.
De inkomensafhankelijke combinatiekorting wordt in 2019 anders berekend. Het basisbedrag van € 1.000 verdwijnt. Het opbouwpercentage gaat omhoog naar 11,45%. De maximale korting van € 2.835 in 2019 wordt bij een lager inkomen dan in 2018 bereikt.

Aftrekposten
Voor mensen met een inkomen boven € 68.507 wordt het tarief van een aantal aftrekposten verlaagd. Dat geldt onder meer voor de hypotheekrenteaftrek. In 2019 bedraagt het tarief voor hypotheekrenteaftrek voor hoge inkomens 49%.
De aftrek wegens geen of een geringe eigenwoningschuld wordt met ingang van 1 januari 2019 beperkt. De aftrek wordt jaarlijks met 3,33% verlaagd over een periode van 30 jaar.

Vrijwilligers
De belastingvrije vergoeding voor vrijwilligers gaat omhoog naar maximaal € 170 per maand en € 1.700 per jaar. De voor de beoordeling van vrijwilligerswerk gehanteerde uurvergoeding gaat naar € 5.

Laag tarief btw
Het lage tarief van de btw gaat omhoog van 6 naar 9%. Dit tarief is van toepassing op eerste levensbehoeften als de dagelijkse boodschappen en op arbeidsintensieve diensten.

Milieubelastingen
De belasting op aardgas gaat omhoog en de belasting op elektriciteit gaat omlaag.

Het Belastingplan 2019 is, nadat het door de Tweede Kamer is aangenomen, in behandeling bij de Eerste Kamer. Voor het kerstreces zal de Eerste Kamer over de wetsvoorstellen stemmen. De staatssecretaris van Financiën heeft inmiddels de memorie van antwoord naar de Eerste Kamer gestuurd. Belangrijke aandachtspunten zijn de volgende.

Vanaf 2020 geldt voor een aantal aftrekposten een tariefmaatregel, zoals deze nu al geldt voor de aftrekbare kosten eigen woning. Het gaat om de ondernemersaftrek, de mkb-winstvrijstelling, de terbeschikkingstellingsvrijstelling en de persoonsgebonden aftrekposten. De maatregel houdt in dat deze aftrekposten niet tegen het hoogste tarief in aftrek kunnen worden gebracht, maar tegen een lager tarief en uiteindelijk tegen het tarief in de eerste schijf. Deze maatregel heeft bijvoorbeeld gevolgen voor lopende periodieke giften. Wie in 2018 periodieke giften voor vijf jaar heeft toegezegd heeft in de jaren 2020, 2021 en 2022 minder belastingvoordeel door verlaging van het tarief met 4,5%, 6,5% en 9,5%. Omdat de maatregel al in het regeerakkoord is aangekondigd ziet de staatssecretaris geen aanleiding voor een overgangsregeling voor lopende periodieke giften.

De regeling in de inkomstenbelasting rond de eigen woning is zeer ingewikkeld. Dat komt door verschillende maatregelen waarmee de regeling sinds 2001 is aangepast. De toenemende complexiteit is aanleiding om de aangekondigde evaluatie van de eigenwoningregeling te vervroegen en uit te voeren in 2019.

Het tarief in box 2 gaat in 2020 van 25 naar 26,9%. De verhoging hangt samen met de verlaging van het tarief in de vennootschapsbelasting. Er komt geen compartimentering voor oude winsten die in de bv zijn gereserveerd en die gemaakt zijn onder hogere vennootschapsbelastingtarieven. De staatssecretaris vindt dat te ingewikkeld en bovendien kunnen bestaande reserves desgewenst in 2019 worden uitgekeerd tegen het 25%-tarief.

De regeling belastingrente voor de erfbelasting wordt aangepast in die zin dat geen belastingrente in rekening wordt gebracht als een belastingaanslag wordt opgelegd in verband met overlijden. De aanslag moet dan zijn vastgesteld overeenkomstig de ingediende aangifte en die aangifte moet zijn ingediend binnen acht maanden na het overlijden. De staatssecretaris heeft toegezegd te onderzoeken of deze wijziging uitgebreid kan worden met aanslagen erfbelasting die om andere redenen dan overlijden worden opgelegd.

Het kabinet streeft naar een eenvoudiger en beter uitvoerbaar belastingstelsel. Bij de behandeling van het Belastingplan 2019 in de Tweede Kamer heeft de staatssecretaris toegezegd dat hij ideeën voor stelselverbeteringen wil klaarleggen voor het volgende kabinet. Begin 2019 komt de staatssecretaris met een uiteenzetting van de manier waarop hij stelselverbeteringen in kaart wil brengen.

De staatssecretaris van Financiën heeft vragen die zijn gesteld tijdens het wetgevingsoverleg over het Belastingplan 2019 en het wetsvoorstel implementatie eerste EU-richtlijn antibelastingontwijking schriftelijk beantwoord.

Verruiming sportvrijstelling
Het Belastingplan omvat een verruiming van de sportvrijstelling in de omzetbelasting. De staatssecretaris vindt het niet nodig en onwenselijk de verruiming van de sportvrijstelling uit te stellen. Om uitsel was gevraagd met als doel de sector de mogelijkheid te bieden zich beter voor te bereiden op deze maatregel. De sector betrokken geweest bij de compensatieregelingen die verband houden met de verruiming.

Compensatieregeling Bbz
De compensatieregeling waarbij voor alle ontvangers van bijzondere bijstand voor zelfstandigen (Bbz) die in de periode 2014-2016 te maken hebben gekregen met terugvorderingen van toeslagen als gevolg van het omzetten van een Bbz-lening in een gift is een generieke regeling. De staatssecretaris heeft toegezegd dat hij contact zal opnemen met de Nationale Ombudsman over deze problematiek.

Forfaitaire bijtelling fiets van de zaak
Wanneer de forfaitaire bijtelling voor een fiets van de zaak van 7% naar 0% zou gaan leidt dat tot hogere uitvoeringskosten voor de Belastingdienst. Een bijtelling van nihil betekent een forse stimulans voor het ter beschikking stellen van een fiets. De Belastingdienst moet dan in veel gevallen gaan toetsen of de eigendom van de fiets niet in feite is overgegaan op de werknemer. In dat geval mag de bijtelling niet worden toegepast, maar moet de waarde van de fiets worden belast.

Uitzondering van earningsstrippingsmaatregel voor woningcorporaties
Een uitzondering op de earningsstrippingsmaatregel van het wetsvoorstel ATAD1 voor woningcorporaties zou een vorm van staatssteun zijn die niet is opgenomen in het besluit voor woningcorporaties uit december 2009 van de Europese Commissie. De verwachting is dat de Commissie de vereiste toestemming niet zal geven. Het is niet waarschijnlijk dat woningcorporaties onder de uitzondering voor langlopende openbare-infrastructuurprojecten kunnen vallen. Bij openbare infrastructuurprojecten moet gedacht worden aan projecten die zijn bestemd voor algemeen en gemeenschappelijk gebruik, zoals wegen, bruggen, en tunnels.

Onbelaste studiekostenvergoeding voor kind werknemer
In antwoord op vragen naar de mogelijkheden voor een werkgever om een onbelaste vergoeding te verstrekken voor de studiekosten van een kind van een werknemer ziet de staatssecretaris twee mogelijkheden:

1. Een vergoeding die belastbaar loon vormt dat per saldo niet belast is door de algemene heffingskorting.
2. Een vergoeding die belastbaar loon vormt naast inkomen uit een bijbaan waarbij het kind de scholingskosten kan aftrekken, waardoor per saldo geen belasting wordt geheven.

De door de vragensteller geopperde mogelijkheid dat de werkgever gebruik maakt van de gerichte vrijstelling voor studiekosten onder de werkkostenregeling is niet mogelijk.

De Tweede Kamer heeft de wetsvoorstellen, die gezamenlijk het Belastingplan 2019 vormen, aangenomen. Het gaat om de wetsvoorstellen Belastingplan 2019, Overige Fiscale Maatregelen 2019, Fiscale Vergroeningsmaatregelen 2019, Bedrijfsleven 2019, Implementatie EU-richtlijn ATAD1, Modernisering Kleineondernemersregeling in de omzetbelasting, Implementatie artikel 1 Richtlijn Elektronische Handel in de omzetbelasting en de aanpassing van de kansspelbelasting voor sportweddenschappen. Via amendementen zijn enkele wijzigingen aangebracht in de oorspronkelijke wetsvoorstellen Belastingplan 2019, Fiscale Vergroeningsmaatregelen 2019 en Implementatie EU-richtlijn ATAD1.

Zo is een wijziging aangebracht in de Gemeentewet die gemeenten de mogelijkheid geeft om voor sportaccommodaties, dorpshuizen en andere sociaal belang behartigende instellingen het tarief voor woningen te hanteren in de onroerendezaakbelasting in plaats van het tarief voor niet-woningen. Het tarief voor woningen is meestal lager dan het tarief voor niet-woningen.

In de afvalstoffenbelasting is een wijziging aangebracht in de vorm van een vrijstelling voor de afgifte van afzonderlijk aangeboden asbest en asbesthoudende producten afkomstig van asbestdaken. Tegelijk wordt het tarief van de afvalstoffenbelasting verhoogd met 73 cent van € 31,39 naar € 32,12 per 1.000 kilogram afvalstoffen.

Voor de controlled foreign company-maatregel ter beperking van de deelnemingsvrijstelling in de vennootschapsbelasting is sprake van een gecontroleerd lichaam als dat lichaam is gevestigd in een laagbelastende staat. Van een laagbelastende staat is onder andere sprake bij een winstbelasting van minimaal 9%. Dat tarief is bij amendement gewijzigd; het wetsvoorstel ging uit van een tarief van 7%.

De staatssecretaris van Financiën heeft de nota’s naar aanleiding van het verslag betreffende het pakket Belastingplan 2019 naar de Tweede Kamer gestuurd. Aan de nota die betrekking heeft op het eigenlijke Belastingplan ontlenen we het volgende.

Versoberen voorwaartse verliesverrekening box 2
Het wetsvoorstel bevat een beperking van de verrekening van verliezen uit aanmerkelijk belang met latere inkomsten uit aanmerkelijk belang. De periode van verrekening gaat terug van negen naar zes jaar. Uit de aangiftegegevens voor de jaren 2012 tot en met 2016 kan worden afgeleid dat per jaar gemiddeld ruim 7.300 belastingplichtigen een verlies uit aanmerkelijk belang aangeven. Welk deel van deze verliezen na zes jaar nog niet volledig is verrekend is niet bekend. De voorgestelde beperking van de termijn voor verliesverrekening in box 2 zal met ingang van 1 januari 2019 in werking treden. Voor verliezen uit aanmerkelijk belang die zijn ontstaan in 2018 of eerder blijft de oude termijn van negen jaar gelden. Om te voorkomen dat een jonger verlies eerder verdampt dan een ouder verlies is overgangsrecht voorgesteld. Dit overgangsrecht regelt dat een verlies van 2019 wordt verrekend vóór verliezen van 2017 en 2018 en dat een verlies van 2020 wordt verrekend vóór een verlies van 2018.

Rekeningcourantmaatregel
De op Prinsjesdag aangekondigde uitwerking van de rekeningcourantmaatregel wordt naar verwachting in het voorjaar 2019 ingediend. Uitgangspunt is dat de maatregel in 2022 in werking treedt. Indien in de aanslag inkomstenbelasting 2022 door toepassing van de maatregel belasting in box 2 is verschuldigd, kan deze worden verrekend met eventuele verrekenbare verliezen in box 2 in de volgorde waarin de verliezen zijn ontstaan. Ook hierbij zal gelden dat het oudste verlies eerst wordt verrekend.

Belastingrente
Het voorstel om geen belastingrente in rekening te brengen indien voor 1 mei aangifte voor de inkomstenbelasting is gedaan betreft een formalisering van bestaand beleid. De Belastingdienst heeft de afgelopen jaren geen belastingrente in rekening gebracht indien tijdig aangifte is gedaan. Volgens de staatssecretaris ontbreekt op dit moment de budgettaire ruimte om geen belastingrente te berekenen wanneer voor 1 juni aangifte voor de vennootschapsbelasting is gedaan. Het kabinet streeft ernaar dit in het Belastingplan 2020 te regelen.

De behandeling van de in het wetsvoorstel opgenomen correctie van het box 2-tarief en de verkorting van de maximale looptijd van de 30%-regeling is uitgesteld.

Naar aanleiding van de heroverweging van de afschaffing van de dividendbelasting is er nu een tweede nota van wijziging op het Belastingplan 2019 ingediend. De nota van wijziging voorziet in overgangsrecht voor werknemers die gebruik maken van de 30%-regeling. Volgens het wetsvoorstel zou de looptijd voor alle bestaande gevallen worden verkort tot maximaal vijf jaar. Het overgangsrecht houdt in dat de 30%-regeling tot en met 31 december 2020 kan worden toegepast, voor zover deze niet op grond van de huidige wet- en regelgeving eerder zou eindigen voor de betreffende werknemer.

De in het oorspronkelijke wetsvoorstel opgenomen overgangsregeling voor schoolgelden voor internationale scholen voor het huidige schooljaar vervalt.

Tegelijk met het Belastingplan 2019 heeft het kabinet een wetsvoorstel ter implementatie van de eerste EU-richtlijn tegen belastingontwijking (ATAD 1) ingediend. Het wetsvoorstel ATAD1 omvat de invoering van een generieke aftrekbeperking van rente in de vennootschapsbelasting. Deze maatregel beperkt de aftrekbaarheid van het saldo aan rente tot 30% van het bruto bedrijfsresultaat. De maatregel moet de kans, dat bedrijven zich om fiscale redenen bovenmatig financieren met vreemd vermogen, verkleinen. In het wetsvoorstel heeft het kabinet er expliciet voor gekozen om geen eerbiedigende werking op te nemen voor bestaande leningen. De EU-richtlijn biedt die mogelijkheid wel. Bij nader inzien maakt het kabinet nu toch één specifieke uitzondering voor langlopende openbare-infrastructuurprojecten. Het betreft op 25 oktober 2018 bestaande langlopende publiek-private samenwerkingsprojecten (PPS), waarbij gebruikgemaakt wordt van geïntegreerde contracten voor de ontwerp- en bouwwerkzaamheden, de exploitatie en de financiering. Dat wordt in de nota van wijziging geregeld.

Er komt een ministeriële regeling waarin bestaande langlopende openbare-infrastructuurprojecten worden aangewezen. Van een bestaand project is sprake als de aanbestedingsprocedure voor het project vóór 25 oktober 2018 is gestart. Omdat geen verboden staatssteun mag worden verleend bij de uitzondering van de toepassing van de earningsstrippingmaatregel, zal de maatregel eerst worden voorgelegd aan de Europese Commissie. De voorgestelde maatregel treedt op een bij Koninklijk Besluit te bepalen tijdstip in werking, mogelijk met terugwerkende kracht tot en met 1 januari 2019.